‘Pillenalarm’ op festivals: ‘Strenge toegangscontroles werken averechts’

Interview Criminoloog Steven Debbaut

Dancefestival Paradise City in Perk heeft zaterdagavond bezoekers gewaarschuwd voor gevaarlijke drugs op het festival. ‘We moeten meer gaan piltesten’, zegt Steven Debbaut, criminoloog aan de UGent en woordvoerder van Smart on Drugs. Jeroen Van Horenbeek3 juli 2022, 18:00

Heeft de organisatie van Paradise City de juiste beslissing genomen door zijn bezoekers te waarschuwen via de eigen app?

“Een waarschuwing uitsturen is goed, omdat mensen dan hopelijk toch voorzichtiger omgaan met drugs. Ze zullen eens beginnen met een kwartje van een pil, zodat ze eerst het effect kunnen inschatten. Dat wordt sowieso aangeraden, om onaangename verrassingen te vermijden.”

Ook op Extrema Outdoor in Houthalen moest de organisatie onlangs waarschuwen voor een ‘potentieel dodelijke’ drug. Moeten we ons zorgen maken?

“Neen, niet echt. We zien dat er af en toe straffe pillen in omloop komen (op Extrema Outdoor een pil met vier keer de normale dosis xtc, red.), maar er is geen algemene trend naar sterkere pillen. Het kan misschien vreemd klinken, maar dealers hebben er zelf ook geen enkele baat bij om hun klanten in het ziekenhuis te doen belanden.”

Wat kunnen festivals doen om druggebruik binnen de perken te houden?

“Dan denkt iedereen meteen aan strenge toegangscontroles, met drugshonden enzovoorts. Maar dat werkt vaak averechts, want veel mensen laten hun eigen pillen dan thuis of gooien ze weg, om daarna op het festivalterrein onbekende pillen te kopen. Het is nu eenmaal zo dat een deel van de festivalgangers drugs als iets normaals zien. Dan kom je net in die situaties terecht waar mensen zich ‘mispakken’ aan een pil.”

Wat moet er dan wel gebeuren?

“Ik ben een grote voorstander van zogenaamde piltesting. Festivalgangers kunnen dan op een anonieme manier de samenstelling van hun pillen laten nagaan. Op Extrema Outdoor gebeurde dat, als een experiment, want een sluitend juridisch kader is er nog niet in ons land. Via testing kon de organisatie snel en specifiek waarschuwen voor die ene gevaarlijke pil, met een bepaalde vorm, kleur en tekening. In Houthalen was het een roze pil met Mario Bros op. Daar werd dan meteen een foto van verspreid onder de bezoekers.”

Het belangrijkste tegenargument van piltesting: zo normaliseer je druggebruik.

“Ja, het gaat om een zéér, zéér gevoelig debat. Dat begrijp ik. Tegelijk, wat kies je als ouder: dat je kind een pil neemt waarvan de samenstelling gecheckt is? Of dat je kind een pil neemt waarmee hij of zij niet bekend is? Ik zou het wel weten. Je kan dan altijd beweren: ‘die van mij’ zal geen drugs nemen, want dat is verboden, maar laat ons alstublieft niet al te naïef zijn. Druggebruik is van alle tijden.”

Dreigt het druggebruik op die manier niet te stijgen?

“Nee, daar is vandaag geen wetenschappelijk bewijs voor. Als je kijkt: in Nederland is de cannabismarkt al even geregulariseerd en daar ligt het verbruik lager dan in Frankrijk en Italië, waar net zeer repressief wordt opgetreden door de overheid. Om maar te zeggen: druggebruik hangt van heel veel factoren af. En het klinkt wellicht wat provocatief, maar je zou je zelfs de vraag kunnen stellen of je misschien niet liever een lichte stijging in het drugverbruik hebt, maar dan wel onder gecontroleerde omstandigheden.”

Stel: je staat op een festival en voelt je onwel na druggebruik. Wat kun je dan het best doen? Meteen naar de EHBO-post?

“Safe ’n Sound, een organisatie die heel goed werk verricht rond druggebruik op evenementen en festivals, heeft een hele reeks tips. Water drinken is er daar een van. Al mag je niet overdrijven. Het is ook belangrijk dat je aan iemand uit je vriendenkring vertelt dat je iets neemt. Zodat mensen op de hoogte zijn en je indien nodig kunnen helpen. Mix niet: combineer geen drugs en alcohol. En sowieso is het goed om weten dat een EHBO-post nooit naar de politie zal bellen als je er hulp vraagt.”